Chuyện hài hước chỉ có ở thị trường di động VN

Một chuyên gia nước ngoài đã nhận xét: “Công nghiệp viễn thông
di động Việt Nam phát triển rất nhanh, nhưng nền móng không vững và đang tồn tại
những phi lý và hài hước.”







Trả trước lấn lướt trả sau

Thực tế này có lẽ chỉ tồn tại ở các nhà mạng Việt Nam khi những khách hàng lâu
năm bị “ruồng rẫy” không được quan tâm, trong khi các khách hàng trả trước thiếu
ổn định thì lại được chào đón bằng đủ mọi hình thức khuyến mại.

Một thuê bao trả sau đã từng than thở: “Dùng 5-6 năm dịch vụ chẳng được gì ngoài
đôi ba lần giảm cước với mức giảm tính bằng đơn vị đồng, mà năm nay cũng chẳng
còn thấy giảm nữa.
Nhân viên không đến thu cước mà đến ngày cắt cước là lập tức cắt ngay chiều gọi
đi của khách hàng trong khi thuê bao trả trước có dịch vụ ứng tiền để gọi. Đăng
ký dịch vụ tính điểm khách hàng thân thiết thì nhân viên tổng đài bảo anh cứ chờ
đi, bao giờ thuê bao anh đủ hạng tổng đài sẽ… tự liên hệ. Chán hết biết.”

Trong khi đó, chỉ cách đây 1 tháng, thuê bao trả trước các mạng được khuyến mại
giá trị thẻ cào 100% "đều như vắt chanh", đến mức nhiều người chán chẳng buồn
nạp. Mãi tới đầu tháng 7 qua các nhà mạng mới giảm mức khuyến mại, song với 50%
giá trị thẻ nạp vẫn là một ưu đãi quá lớn mà thuê bao trả sau chẳng bao giờ có
được.

"Đốt" hết kho số rồi kêu cứu

Việt Nam có xấp xỉ 87 triệu dân, hơn 100 triệu thuê bao di động theo thống kê
của Bộ Thông tin và Truyền thông, tuy nhiên trong 3 năm qua không dưới 1 lần các
nhà mạng kêu cháy kho số. SIM “rác” bán tràn lan với tài khoản khủng khiến người
dùng thích đổi SIM hơn nạp thẻ và vấn nạn này thậm chí lan sang cả dịch vụ 3G
với những SIM kết nối chỉ dùng 1 lần rồi… vứt.

Điều này dễ lý giải tại sao nhà mạng kêu cháy kho số bởi cái cách quản lý kiểu
“máy giặt SIM thẻ” này thì có lẽ Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ phải cấp không
dưới 2-3 mã mạng nữa khi thị trường có thêm các mạng di động ảo tham gia.

Vụ trưởng Vụ viễn thông Phạm Hồng Hải cũng nhận định với số lượng thuê bao 110
triệu, khả năng đáp ứng của các đầu số gần 300 triệu số thì việc cháy kho số là
một sự phi lý mà các nhà mạng cần phải giải trình rõ ràng khi trình phương án
xin thêm đầu số.





Chủ thuê bao trả trước là “Đại gian, đại ác”

Cũng liên quan tới chuyện cháy kho số, qua thống kê việc quản lý thuê bao trả
trước ở các nhà mạng, thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hiện rất
nhiều sai phạm trong việc kê khai tên tuổi của thuê bao.

Chỉ cần là đại lý ủy quyền cấp 1 của nhà mạng là đã có thể đứng ra tự đăng ký
các SIM trả trước và do đó phát sinh tình trạng khai khống tên chủ thuê bao để
kích hoạt trước hưởng khuyến mại, sau đó bán ra giá SIM “rác”.

Hàng trăm ngàn thuê bao ảo với những cái tên bâng quơ, kể cả lấy tên là "Đại
gian đại ác", trùng số chứng minh nhân dân đã bị phát hiện và nhiều nhà mạng đã
bị phạt trong đợt thanh tra này. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới chuyên môn
thì nếu không tiến hành thanh kiểm tra thường xuyên, tình trạng khai láo thuê
bao trả trước sẽ vẫn tiếp diễn bởi chưa có một công cụ, hệ thống hiệu quả để
quản lý lĩnh vực này.

Một nhà mạng dùng 2 công nghệ

Hiếm có một nhà mạng nào “dũng cảm” như EVN Telecom khi đã “mạnh dạn” đầu tư hẳn
2 hạ tầng hệ thống mạng di động. Thật ra, chuyện công nghệ hạ tầng viễn thông di
động và bài toán đầu tư của nhà mạng này còn là một vấn đề dài kỳ trong quyết
sách và định hướng.

Tuy nhiên, việc để khách hàng lơ ngơ đứng giữa ngã ba đường với một bên là SIM
dùng mạng CDMA 450MHz và một bên là SIM 3G UMTS thì quả là chuyện hiếm có nhà
mạng nào làm như EVN Telecom. Muốn chuyển sang dùng 3G khách hàng EVN Telecom sẽ
phải đổi SIM và thậm chí là đổi cả máy bởi 2 công nghệ khác hẳn nhau.

Hiện nay EVN Telecom cũng rất đau đầu trước vấn đề này tuy nhiên lượng thuê bao
CDMA của nhà mạng này lại đang chiếm tỷ trọng lớn, bao gồm cả mạng cố định không
dây, trong khi doanh thu từ các thuê bao 3G hiện nay chưa đủ bù chi phí.

Telco "làm thịt" CP

Trong nhiều cuộc họp báo về vấn đề viễn thông Việt Nam, nhiều chuyên gia hàng
đầu từ các nước phát triển đều nhận định chưa thấy thị trường nào phát triển như
ở Việt Nam, khác hẳn mọi xu hướng của các quốc gia khác.

Đơn cử như việc kết hợp giữa nhà cung cấp nội dung (CP) và nhà mạng. Theo một
chuyên gia của tập đoàn Dentsu thì nếu như ở Nhật Bản, tỷ lệ ăn chia giữa nhà
mạng và nhà cung cấp dịch vụ nội dung là 10-90, tức là các CP được hưởng phần
lớn doanh thu (90%) thì ở Việt Nam, con số này lại ngược lại.

Từ nhiều năm qua, các CP Việt Nam đang chịu khá nhiều thiệt thòi khi bị các nhà
mạng chèn ép tỷ lệ do họ là đơn vị nắm giữ khách hàng, CP chỉ được coi là một
đối tác cộng sinh. Sự bất công này không những dẫn tới thiệt hại hàng trăm tỷ
đồng doanh thu đối với các CP mà nó còn tạo nên tâm lý không thoải mái, sáng tạo
trong việc cung cấp các nội dung có chất lượng cao.

Một lãng đạo nhà mạng từng nói sẵn sàng chia sẻ 70-80% doanh thu cho CP nếu
nguồn nội dung tốt nhưng trên thực tế thì chẳng có CP nào được ăn chia ở mức này.
Con số tỷ lệ ăn chia cao nhất mà các CP được hưởng là khoảng 50%, và đó là còn
chưa kể nhà mạng bày đủ trò như đối soát sai, hệ thống lỗi, từ đó ép CP phải
tính doanh thu dựa trên bảng đối soát thiếu minh bạch của mình.

Kết quả là sau gần 10 năm dịch vụ giá trị gia tăng di động triển khai tại Việt
Nam, nội dung đột phá thì ít mà nhố nhăng thì nhiều. Nhiều CP phải chơi các đòn
tiểu xảo để có cửa sống và thậm chí đăng tải cả các nội dung vi phạm quy định
của Bộ Thông tin và Truyền thông nhằm câu khách… nhắn tin.

• Vương Long